Siły działające na materiały
konstrukcyjne maszyn i sprzętów produkcyjnych
W
zależności od sposobu działania obciążenia na ciało rozróżniamy
następujące podstawowe rodzaje odkształceń: rozciąganie,
ściskanie, ścinanie, skręcanie i
zginanie.
Rozciąganie. Składają się na nie dwie przeciwnie
działające siły, powodujące wydłużenie ciała w kierunku linii
działania tych sił. Elementy pracujące na rozciąganie nazywamy
prętami i cięgnami.
Ściskanie. Składają się na nie dwie siły o przeciwnych
zwrotach, powodujące ściśnięcie (skrócenie) ciała w kierunku
linii działania tych sił.
Ścinanie. Wywołane jest działaniem dwóch sił tworzących
parę sił, powodują w ostateczności ścięcie elementu.
Na ścinanie pracują przede wszystkim nity, śruby, sworznie i
spoiny.
Skręcanie. Wywołane jest siłami dającymi moment
skręcający, pod którego działaniem poszczególne przekroje
poprzeczne przedmiotu zostają obrócone względem siebie wokół
pewnej osi. Typowym przykładem elementów skręcanych są wały
maszyn.
Zginanie. Wywołane jest działaniem sił prostopadłych do
osi belki i leżącymi w płaszczyźnie zawierającej tę oś lub
równoległej do niej. Typowe elementy zginane to: belki, osie i
wały maszyn.
W praktyce częściej spotykanymi odkształceniami są
odkształcenia złożone (jednoczesne zginanie i
skręcanie, zginanie ukośne, zginanie z rozciąganiem lub
ściskaniem).
